Goed nieuws voor beleggers: de Hoge Raad heeft in het arrest van vandaag de beschikking van de Ondernemingskamer van 26 juli 2018 in stand gelaten. Dat betekent dat het onderzoek naar de gang van zaken bij SNS REAAL en SNS Bank in volle omvang door kan gaan. Het onderzoek moet duidelijk maken wat precies is misgegaan bij SNS voordat de bank/verzekeraar op 1 februari 2013 werd genationaliseerd.
Het onderzoek bestrijkt de gehele periode vanaf beursgang in 2006 tot aan nationalisatie op 1 februari 2013. Het onderzoek omvat dus niet alleen de holding, maar ook SNS Bank N.V., nu bekend als de Volksbank. SNS Bank hield de aandelen van SNS Property Finance. De vastgoedfinancieringen van SNS Property Finance en de daaropvolgende afschrijvingen in de kredietcrisis waren het begin van het einde van SNS. Voor de gedupeerde SNS beleggers is het relevant om te weten wat er precies is misgegaan en of zij misleid zijn over de gang van zaken bij SNS toen zij hun effecten kochten.
De onderzoekers zijn inmiddels al ver met hun onderzoek gevorderd. Zij verwachten eind 2020 gereed te zijn. Het is onduidelijk of Corona ook hier roet in het eten kan gooien.
Verschoningsrecht blijft overeind |
In een ander arrest van de Hoge Raad dat ook vandaag werd gewezen oordeelde de Hoge Raad minder gunstig voor de VEB. In deze zaak ging het over de juridisch-technische vraag of SNS en haar voormalige bestuurders en commissarissen inzage mogen weigeren in notulen, bestuursbesluiten en correspondentie, voor zover daarin informatie staat die is uitgewisseld met de advocaat (lees: informatie die onder het verschoningsrecht van de advocaat valt). Het antwoord van de Hoge Raad was teleurstellend, maar ook te verwachten. Het verschoningsrecht is een groot goed in de Nederlandse rechtstaat. Ook in het kader van een onderzoek van de Ondernemingskamer komt aan advocaten en notarissen verschoningsrecht toe. De vertrouwelijkheid van de met de advocaat of notaris uitgewisselde informatie kan voor SNS dus ook een reden opleveren om niet te voldoen aan zijn plicht om inzage te geven in alle stukken (notulen, delen van de administratie) die de onderzoekers nodig achten voor het uitvoeren van het onderzoek. Gelukkig is er wel een toets: de raadsheer-commissaris die toezicht houdt op het onderzoek, kan bij discussies over de omvang van het verschoningsrecht ingrijpen. |
Voorgeschiedenis
SNS REAAL N.V. ging in het voorjaar van 2006 naar de beurs en kocht direct daarna via haar dochter SNS Bank – zonder dat aandeelhouders zich erover konden uitspreken – van ABN Amro de zakelijke vastgoedportefeuille uit Bouwfonds. Een opmerkelijke stap omdat de bank-verzekeraar tot dan geen enkele ervaring had met vastgoed. Toen de financiële crisis in 2008 toesloeg leed SNS met de financiering van het vastgoed (ondergebracht in SNS Property Finance, een dochter van SNS Bank) forse verliezen. Uiteindelijk sleurde de vastgoeddivisie het concern de afgrond in.
Schadeloosstellingsprocedure: pleidooi pas in september 2020
Op 1 februari 2013 onteigende de Minister van Financiën aandeel- en obligatiehouders SNS op basis van de Interventiewet. De Minister stelde dat de nationalisatie van SNS niet meer te vermijden was en nodig om spaarders en het financiële stelsel te redden. In een separate procedure bij het gerechtshof Amsterdam wordt nog geoordeeld over de schadeloosstelling van onteigende aandeel- en obligatiehouders per 1 februari 2013. Het gaat in die procedure dus enkel over de waarde op het moment van onteigening.
De enquêteprocedure en het gelaste onderzoek zien echter op de periode daaraan voorafgaand en de vraag hoe het ooit zover kon komen.
In de schadeloosstellingsprocedure zou in mei 2020 het slotpleidooi volgen. Dat is in verband met het Corona-virus verplaatst naar september 2020 in de hoop dat de zittingen dan wel weer doorgang kunnen vinden.
Onderzoek is opmaat naar vervolgprocedures
De uitkomst van het onderzoek zal voor VEB de opmaat zijn voor vervolgprocedures tegen de voormalige bestuurders en commissarissen van SNS alsmede mogelijkerwijs tegen andere partijen zoals de controlerende accountant. Doel van die procedures is nadere compensatie voor gedupeerde beleggers.